Yaşlılarda uykusuzluk (insomnia), yaşam kalitesini ciddi ölçüde düşüren yaygın bir sorundur. Yaşlı yakınlarımızdan sıklıkla "Uykuya dalmakta zorlanıyorum" ve "Gece sürekli uyanıyorum” gibi şikayetler duyarız.
Devamı
Ofis: +90 212 213 2423 Mobil: +90 532 204 3168 Eposta: info@lamerdanismanlik.com
Yatak Yarası Nedir? Yatak Yarası Bakımı Nasıl Olur?
Yatak Yarası Nedir?
Yatak Yarası Bakımı Nasıl Olur?
Yatak yaraları, uzun süre aynı pozisyonda kalan kişilerde oluşan bir durumdur. Özellikle hareket kısıtlılığı olan bireylerde yatak yaralarını sık görürüz. Yatak yarası ileri evrelerde hem hasta hem de hastanın bakımını üstlenen kişi için can sıkıcı ve zorlayıcı olur. Ancak, doğru bir yatak yarası bakımı ile sorunları azaltmak mümkündür. Ayrıca, basit önlemler alarak yaraların oluşması da engellenebilir. Bu yazıda, yatak yarası ile ilgili bilmeniz gereken temel noktaları anlatıyoruz.
İçindekiler:
- Yatak Yarası Nedir? Yatak Yarası Neden Oluşur?
- Yatak Yarası Evreleri Nelerdir? Evre Evre Yatak Yarası Bakımı
- Ameliyat Sonrası Yatak Yarası Bakımı
- Yatak Yarasını Önlemek İçin Alabileceğiniz Önlemler
Yatak Yarası Nedir? Yatak Yarası Neden Oluşur?
Yatak yarası uzun süreli basınca maruz kalan cilt ve altındaki dokuların hasar görmesi sonucu oluşur. En büyük risk grubunu yatalak hastalar ve hareket kısıtlılığı olan bireyler oluşturur. Bunun yanı sıra, sinir hasarı nedeniyle his kaybı yaşayanlarda (örneğin omurilik zedelenmesi ya da diyabet kaynaklı) olabilir. Dolaşım bozukluğu olan kişiler, yaşlılar ve aşırı kilolu bireyler de bu risk grubundadır. Çünkü fazla kilolular dokular üzerinde artan basınca maruz kalır. Çok zayıf kişilerde ise cilt altı dokusu az olduğu için yatak yarası riski yüksektir. Basınç, ciltteki kan dolaşımını engeller ve dolayısıyla dokuların oksijensiz kalmasına yol açar. Sonuç olarak, ciltte kızarıklık, su toplama ve açık yaralar olur. Hatta yatak yarası daha derin katmanlara kadar ilerleyen doku ölümüne neden olabilir. En sık etkilenen bölgeler, kemik çıkıntılarının cilde en yakın olduğu yerlerdir. Bunlar arasında sırt, kuyruk sokumu, kalça, topuk, dirsek, diz ve bilek gibi bölgeleri sayabiliriz.
Son Blog Yazımız
Yatak Yarası Evreleri ve Yatak Yarası Bakımı
Uzmanlar yatak yaralarını cilt ve dokular üzerindeki etkisine göre dört aşamada inceler. Her aşama, yaranın ne kadar derinleştiğini ve hangi seviyede müdahale gerektiğini gösterir.
1. Evre yatak yarası: Kızarıklık ve hassasiyet
Bu aşamada yatak yarası cildin yüzeyindedir. Henüz ciddi bir hasar yoktur, ancak dikkat etmezseniz ilerleyebilir:
Ciltte sürekli bir kızarıklık fark edersiniz. Basınç azaldığında bile bu kırmızılık kaybolmaz.
Bölgeye dokunduğunuzda bir sıcaklık farkı hissedebilirsiniz. Bazen de o bölge soğuk gelir.
Hafif şişlik ya da hassasiyet olabilir.
1. Evre yatak yarası bakımı
Eğer bu belirtileri fark ederseniz, hemen harekete geçin. Basıncı azaltmak için kişinin pozisyonunu değiştirin ve cildi koruyucu ürünlerle destekleyin. Bu aşamada yapılan basit bir müdahale, daha ciddi sorunların önüne geçebilir. Burada yatalak hasta bakıcısı hastanın düzenli pozisyon değişikliklerini yaparak cildin korunmasına yardımcı olur. Ayrıca, hassas bölgeleri kontrol ederek erken belirtileri fark edebilir.
2. Evre yatak yarası: Su toplaması ya da yüzeysel açık yara
2. Evre yatak yarasında ciltte daha net bir hasar görürüz:
Derinin üst tabakası zarar görür ve bazen alttaki deri tabakasına kadar ilerler.
Yaralar su toplamıştır veya ciltte açık bir yara vardır.
Yatak yarası çevresinde kızarıklık ve şişlik devam eder.
2. Evre yatak yarası bakımı
Burada steril bakım çok önemlidir. Yarayı temiz tutun ve enfeksiyondan korumak için uygun bir pansuman yapın. Yara çok kuru ya da fazla nemli olmamalı. Eğer durum kötüleşirse, hekime danışın. Yatağa bağımlı hasta bakıcısı pansuman ve yara bakımını düzenli olarak yaparak enfeksiyon riskini azaltmaya yardımcı olur.
Öncelikle yaranın çevresini hijyenik bir şekilde temizleyin. Pansuman sırasında steril eldiven, pansuman bezi, gazlı bez, pansuman bandı ve doktorun önerdiği steril temizleme solüsyonları kullanın. Her malzeme hijyenik olmalı. Pansuman sonrası gazlı bez kullanarak dikkatlice yarayı kapatın. Yaraya baskı uygulamayın. Yaranın durumuna göre pansumanın günde 1 veya 2 kez tekrar edilmesi gerekebilir. Bunlara ek olarak iyileşme sürecini hızlandırmak için yatak yarası bandı kullanabilirsiniz. Doğru bir pansuman, yaranın iyileşmesini hızlandırırken enfeksiyon riskini de azaltır. Pansuman malzemelerini seçerken doktorunuzun önerilerine mutlaka dikkat edin.
3. Evre yatak yarası: Derin yaralar ve doku kaybı
Artık yara cilt altına inmiş ve derinleşmiştir:
Yaraya baktığınızda, cilt altındaki yağ dokusunu görebilirsiniz. Yara krater benzeri bir görünüm alır.
Enfeksiyon belirtileri belirginleşir. Şişlik, kötü koku ve sarımsı bir akıntı görülebilir.
Doku ölümü (nekroz) başlar ve yara çevresindeki cilt sertleşebilir.
3. Evre yatak yarası bakımı
Bu aşamada mutlaka bir sağlık profesyonelinden destek almalısınız. Ayrıca yarayı düzenli olarak temizlemek ve uygun pansuman kullanmak gerek. Hasta bakıcısı burada önemli bir rol oynar. Ayrıca hastanın genel hijyenini sağlayarak yara çevresindeki dokuların sağlıklı kalmasına yardım eder.
4. Evre yatak yarası: Kas ve kemik hasarı
Bu evre, yatak yaralarının en ileri aşamasıdır ve çok ciddi bir durumdur:
Yara derinleşerek kaslara, tendonlara ve kemiklere kadar ulaşır.
Yaranın çevresinde şiddetli enfeksiyon belirtileri vardır. Yaradan kötü bir koku gelir ve iltihaplı akıntı olabilir.
Doku kaybı büyük ölçüdedir ve yara çevresi çökmüş gibi bir şekil alır.
4. Evre yatak yarası bakımı
Bu aşamada hastanın mutlaka bir hastanede tedavi edilmesi gerekir. Enfeksiyon yayılmadan önce doktorlar cerrahi olarak müdahale edebilir. Ayrıca, enfeksiyonu kontrol altına almak için ilaç tedavisi uygularlar. Hasta bakıcısı, bu süreçte hastanın günlük ihtiyaçlarını karşılarken yaranın durumunu yakından gözlemler. Olası komplikasyonları sağlık profesyonellerine zamanında bildirir.
Ameliyat Sonrası Yatak Yarası Bakımı
Yatak yarası ameliyatı sonrasında, hastanın ameliyat edilen bölgenin üzerine yatmaması gerekir. Dokuların daha hızlı kaynamasını desteklemek için hekimler bazen negatif basınçlı yara tedavisi (insizyon yönetimi) uygular. Ayrıca bu süreçte, kan değerlerinin normal aralıklarda olması çok önemlidir.
Yatak Yarasını Önlemek İçin Alabileceğiniz Önlemler
- Hastanın rahat etmesi ve cildinin zarar görmemesi için pozisyonunu düzenli olarak değiştirin.
- Cildin temiz ve kuru kalmasına özen gösterin; bu küçük detaylar yaraları önlemek için çok etkilidir.
- Cildi korumak için nemlendirici kremler ya da hassas ciltler için uygun losyonlar kullanın.
- Hastanızın rahatlığı için basıncı azaltan özel yataklar ve minderler tercih edin.
- Yatak yarası bakımı süresince hastanın beslenmesinde protein, C vitamini ve çinko gibi önemli gıdalara yer verin.
- Hastanız yeterince su içmeli. Yeterli su alımı cildin yenilenmesi için çok önemlidir.
- Her gün cildi kontrol edin; kızarıklık ya da hassasiyet gördüğünüzde hemen müdahale edin.
- Küçük belirtiler gördüğünüzde bile beklemeden harekete geçin; erken müdahale her zaman daha kolaydır.
- Hastanızın moralini yüksek tutmaya çalışın; sevgi ve destek, iyileşme sürecini her zaman hızlandırır.
Lamer Danışmanlık olarak yatak yarası bakımı konusunda deneyimli yatılı veya gündüzlü hasta bakıcısı hizmeti sunuyoruz. Daha fazla bilgi ve bu zorlu süreçte destek almak için hemen bizimle iletişime geçin.
Danışmanlarımız Sizi Dinlemeye Hazır!
Hemen Arayın veya Mesaj Gönderin,
İhtiyaç Duyduğunuz Desteğe Hızlı ve Güvenilir Yoldan Ulaşın
