Demans sürecindeki kişilerin gerçekliği artık bizlerin gerçekliğinden farklı oluyor. Peki, onlar bize uyum sağlayamayacağına göre, biz onlara nasıl uyum sağlayabiliriz? Demans hastalarıyla iletişim konusunda uzmanların önerileri şöyle:
1. Yavaş ve Tane Tane Konuşun.
Öncelikle demans hastalarıyla konuşurken aceleci davranmaktan kaçının. Kelimeleri net ve yavaş telaffuz edin.
2. Basit ve Doğrudan Sorular Sorun.
Çok sayıda seçenek içeren veya karmaşık yapılı sorulardan kaçının. Cevabı kısa ve net olan, doğrudan sorular yöneltin. Örneğin, “Et, ıspanak ve pilav var. Hangilerini yemek istersin?” yerine “Et yer misin?” gibi.
3. Sakin ve Olumlu Bir Tonda Konuşun.
Ses tonumuzun iletişimde fark yaratan bir etkisi var. Demanslı bireyler konuşmanın ne olduğunu tam olarak anlamasalar bile, ses tonundaki olumsuzluğu hissedebilirler. O nedenle her zaman nazik, sakin ve olumlu bir tonda konuşmaya gayret edin. Amacımız, hastanın kendini güvende ve huzurlu hissetmesini sağlamak.
4. Emir Cümleleri Kullanmayın.
Bakımını üstlendiğiniz kişi ile basit ifadelerle ama saygılı bir şekilde konuşun. Yani “Şunu yap”, “Otur” gibi emir kiplerinden kaçının. Onun yerine rica edin. Örneğin, “Gel buraya” yerine “Yanıma gelir misin?”.
5. Aynı Anda Tek Kişi Konuşsun.
Birden fazla kişinin aynı anda konuşması, kafasını karıştırır. Bu nedenle onunla birebir ve sessiz bir ortamda konuşun.
6. Somut İfadeler Kullanın.
Soyut ve belirsiz sözcükler yerine, somut ve net ifadeler kullanın. Örneğin, “Biraz sonra” demek yerine “Yemekten sonra”.
7. Kişilerden İsimleriyle Bahsedin.
Birinden bahsederken mutlaka adını söyleyin. Örneğin, “Yeğenin geldi” yerine “Yeğenin Dilek geldi”.
8. Yanlışları Düzeltmekten Kaçının.
Yanlış bir şey söylediğinde, onu sürekli düzeltmeye çalışmayın. Çünkü bu, onun konuşma isteğini azaltabilir. Ne söylediyse olduğu gibi kabul edip, konuyu nazikçe değiştirmeyi deneyebilirsiniz.
9. Sinirliliğin Nedenini Anlamaya Çalışın.
Bazen demanslı kişinin neden sinirlendiğini anlamak zordur. Böyle durumlarda yapacağınız en iyi şey, sakinliğinizi korumak ve onu anlamaya çalıştığınızı göstermek olacaktır.
10. “Hatırlıyor Musun?” Tarzı Sorulardan Kaçının.
Son olarak, geçmişi hatırlatmaktan kaçının. Çünkü geçmişe dair sorulara maruz kalmak onun moralini bozabilir ve zihnini bulandırabilir.
Demans hastalığı ileri seviyede olan insanlar genellikle konuşma becerisini kaybeder. Bu durumda iletişimi, sözel olmayan yöntemlerle sağlamak gerekir. Yani fiziksel ihtiyaçlarını karşılarken dokunma, göz teması, sakin ve rahatlatıcı bir ses tonundan bahsediyoruz. Ayrıca onun bildiği müzikleri de açabilirsiniz. Dolayısıyla bu evrede amaç, ona konforlu ve huzurlu bir ortam sağlamak olacak.
